Türk Pasaportu ve Çeşitleri
Pasaport, 15 Temmuz 1950'den bu yana yetkili makamlarca yurtdışına seyahat etmek için verilen ve kimlik yerine geçen resmi bir belgedir.
Daha önceden emniyet müdürlüklerinden alınan pasaport, artık ilçe nüfus müdürlüklerinden randevulu ya da randevusuz başvuru ile gerekli belgelerin temin edilmesiyle alınmaktadır. Başvurunuzu yaptıktan sonra 30 iş günü gibi kısa sürede pasaportunuzu alabilirsiniz.
5682 sayılı Pasaport Kanunu'nun 12’nci maddesine göre Türkiye Cumhuriyeti Devleti adına verilen 5 çeşit pasaport bulunmaktadır.
Pasaport Türleri
Türk pasaportu vizesiz ülkeler için ayrıcalıklı pasaportlar arasındadır. Ancak, pasaport türlerine göre Türk pasaportu ile vizesiz gidilen ülkeler sayısı değişebilmektedir. Hangi Türk pasaportu nasıl alınır sorunuzun cevabı ve Türk pasaportu örneği yazımızın devamında yer almaktadır.
1: Diplomatik Pasaport
Dış kapak rengi siyah olan diplomatik pasaportlar 28 sayfadan oluşmaktadır.
Uzun veya kısa süreli görevler için; görevlerin içeriğine göre kısa süreli bir görev için veya azami 2 sene için, TBMM üyelerine, TBMM üyesi olmayan bakanlara, Anayasa Mahkemesi Başkanı ve üyelerine, Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, Uyuşmazlık Mahkemesi, Sayıştay, Genel Kurmay birinci ve ikinci başkanlarına, Cumhuriyet Başsavcısına, bakanlık müsteşarlarına, büyükelçilere, Dışişleri Bakanlığı’nda çalışan ve görev sebebiyle sık sık yurt dışına gitmesi gereken üst düzey memurlara ve ataşalere; devleti temsil etmek adına, devletin verdiği görevi yerine getirmek amacı ile yurtışına çıkması gereken yüksek mertebedeki devlet memurlarına verilir.
Daimi görev sebebiyle yurtdışına giden diplomatik pasaport hakkına sahip kişiler için Dışişleri Bakanlığı’nın onayı ile kalınacak süreye göre pasaport verilir.
Diplomatik pasaport sahibinin ünvanı veya görevi devam ettiği süre boyunca eşi de aynı pasaporttan edinebilir veya eşinin yanında refakatçi olarak yurtdışına gidebilir.
Pasaport sahibinin 25 yaşından küçük, çalışmayan ve evlenmemiş çocuklarına ve bakıma muhtaç olduğu ve engel durumu rapor ile belgelenmiş çocuklarına da diplomatik pasaport verilir.
Diplomatik pasaportlar için harç ödenmez ve resime gerek yoktur. Bu pasaport ile birçok ülkeye belirli sürelerde vizesiz gidilmektedir.
2: Hususi Pasaport
Dış kapak rengi yeşil olan hususi pasaportlar 30 sayfadan oluşmaktadır. Yurtdışı görevi veya seyahat amacı ile ülke dışına çıkmak isteyen birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda çalışıyor olmak kaydı ile devlet memurları ve diğer kamu görevlilerine verilir.
Pasaport sahibinin eşi ve 25 yaşından küçük çalışmayan ve öğrenim görmekte olan çocukları ile engel durumu rapor ile belgelenmiş çocukları da hususi damgalı pasaport alabilir.
Yeşil pasaport almak için yurt içinde İl Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’ne, yurtdışında ise İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’ne pasaport alacak kişinin kendisi ya da çalıştığı kurumdaki amiri başvurabilir.
Yeşil pasaport alınırken sadece cüzdan bedeli ödenir ve harç ücreti alınmaz. Hususi pasaport sahipleri 90 güne kadar vize almadan Schengen Vizesi talep edilen bazı ülkelerde kalabilirler.
Hususi Türk pasaportu başvurusu için gerekli belgeler;
• Nüfus cüzdanı, T.C. Kimlik Kartı veya geçici kimlik belgesi
• 2 adet biyometrik fotoğraf
• Hususi pasaport başvuru formu
• Öğrenci belgesi
• Eski pasaport
• Pasaport cüzdan bedelinin ödendiğine dair makbuz
• 18 yaşından küçükler için veya kısıtlılar için veli yada vasinin muvafakat belgesi
• Sürekli bakıma muhtaç çocukları için sağlık kurulu raporu
• Hak sahibinin vekalet ve muvafakat belgesi
• Emeklilerin, emekli olduğu tarihteki ünvanını belirten belge
3: Hizmet Pasaportu
Dış kapak rengi gri olan hususi pasaportlar 30 sayfadan oluşmaktadır. Resmi görev ile sık sık yurtdışına çıkması gereken fakat diplomatik pasaport alma hakkına sahip olmayan devlet memurlarına, uluslararası kuruluşlardaki memurlara, Türk Hava Kurumu ve Türk Kızılayı’nın görevlendirdiği kişilere verilir. Hizmet pasaportu, yetkili amirin başvurusu ile İçişleri Bakanlığı tarafından verilir.
Hizmet pasaportu başvurusu için gerekli belgeler;
• Çalışılan kamu dairesinde yetkili amir tarafından tasdiklenerek verilen hizmet pasaportu talep formu
• 2 adet biyometrik fotoğraf
• Nüfus cüzdanı aslı
• 18 yaşından küçükler veya kısıtlı olanlar için muvafakatname
4: Umuma Mahsus Pasaport
Dış kapak rengi bordo olan hususi pasaportlar 38 sayfadan oluşmaktadır. Türk vatandaşlarının şahsi başvuru ile aldıkları pasaport türüdür. Umuma mahsus pasaport, yaş farketmeksizin herkes için tek tek düzenlenir. Bu pasaporta sahip olmak için randevu alınarak ya da randevu alınmadan ilçe nüfus müdürlüklerine başvuru yapılır. Umuma mahsus pasaportlarda harç bedelleri pasaportun süresine göre değişmektedir.
2022 yılı harç bedelleri: 1 yıl için 452,30 TL, 2 yıl için 738,40 TL, 3 yıl için 1049,00 TL ve 4•10 yıl için 1478,30 TL’dir. 2022 yılı pasaport cüzdan bedeli ise 225 TL’dir.
Umuma mahsus Türk pasaportu için gerekli evraklar;
• T.C. Kimlik Kartı, Nüfus Cüzdanı veya geçici kimlik belgesi
• 2 adet biyometrik fotoğraf
• Harç ve cüzdan bedelinin ödendiğine dair makbuz
• Öğrenci belgesi
• 18 yaşından küçükler ve kısıtlılar için muvafakat belgesi
• Eski pasaport
5: Geçici Pasaport veya Seyahat Belgesi
Dış kapak rengi pembe olan pasaport türü bir nevi seyahat belgesi anlamına gelmektedir ve istisnai durumlarda verilir. Geçici pasaport, yurt dışındayken pasaportunu kaybedenlere, ya da pasaportunun son kullanma tarihi dolanlara, ya da sınır dışı edilenlere Türkiye’ye dönmeleri için verilen tek kullanımlık pasaporttur.
Türk Pasaportu Kaç Ülkeye Vizesiz Girmenize İmkan Verir?
Türk vatandaşları 72 ülkeye vizesiz, 36 ülkeye havalimanında alacağınız vize ile ve 3 ülkeye online vize (e•Visa) ile seyahat edebilirsiniz. Türk pasaportu ile vizesiz gidilebilecek ülkeler hakkında detaylı bilgi için Türk Pasaportu Hakkında Her Şey | Vizesiz Girilen Ülkeler yazımıza bakabilirsiniz.
Türk Pasaportu Ne Kadar Güçlü?
Henley Passport Index verilerine göre Türk pasaportu 2022 yılının ilk çeyreğinde dünyanın en güçlü 50 pasaportu arasında yer almaktadır. Türk pasaportu almak size 100'ün üstünde ülkeye kolay giriş şansı tanımaktadır.